معنی دل خیره - جستجوی لغت در جدول جو

دل خیره

لغت نامه دهخدا

دل سیاه

سیاه دل، بددل، بداندیش، بدخواه

فرهنگ فارسی عمید

دل ریسه

ضعف و سستی به سبب گرسنگی و بی حالی

فرهنگ فارسی عمید

دل خسته

خسته دل، دل آزرده، دل خون، دل شکسته، دل ریش، اندوهگین

فرهنگ فارسی عمید

دل پیچه

بیماری اسهال و شکم روش با احساس درد و پیچش در روده ها

فرهنگ فارسی عمید

دل سیاه

(دِ)

سیاه دل. دل سیه. قسی القلب، بدقلب. بدخواه. بداندیش:
دادگرا فلک ترا جرعه کش پیاله باد
دشمن دل سیاه تو غرقه به خون چو لاله باد.
حافظ

لغت نامه دهخدا

دل سیه

(دِ یَهْ)

دل سیاه. سیه دل. سیاه دل. بددل. بدخواه. که دل از شفقت و مهربانی تهی دارد:
غلام همت دردی کشان یک رنگم
نه آن گروه که ازرق لباس و دل سیهند.
حافظ.
دیده ام آن چشم دل سیه که تو داری
جانب هیچ آشنا نگاه ندارد.
حافظ.
دلم ز نرگس ساقی امان نخواست بجان
چرا که شیوۀ آن ترک دل سیه دانست.
حافظ

لغت نامه دهخدا

ده خیر

(دِهْ خَ)

دهی است از دهستان پشت بسطام بخش قلعۀ نو. واقع در 5هزارگزی باختری شوسۀشاهرود به گرگان دارای 167 تن سکنه است. آب آن از قنات تأمین می شود. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3)

لغت نامه دهخدا

گل خیرو

(گُ لِ)

همان خطمی است. خطمی. (دهار). و رجوع به خیرو شود

لغت نامه دهخدا

گل خیری

(گُ لِخَ / خِ)

نوعی از گل است که به نام گل همیشه بهار هم خوانده میشود:
وآن قطرۀباران که چکد بر گل خیری
چون قطرۀ می بر لب معشوقۀ میخوار.
منوچهری.
گل زرد و گل خیری و بید باد شبگیری
ز فردوس آمدند امروز سبحان الذی اسری.
منوچهری.
و رجوع به خیری شود

لغت نامه دهخدا

دل پیچه

(دِ چَ / چِ)

ذوسنطاریا، و آن اسهالی باشد با درد امعاء و خون. اسهال با درد امعاء. اسهال با درد. اسهال خونی. پیچ پیچش. پیچاک. زورپیچ. شکم پیچ. سحج. نستاک. سرقدم. (یادداشت مرحوم دهخدا). دل درد. پیچش. زور نشستن به معده و روده در نتیجۀ بیماریهای دستگاه گوارش مانند اسهال و اسهال خونی و گاستریت و جز آن. (فرهنگ لغات عامیانه)

لغت نامه دهخدا

دل پیشه

(دِ شَ / شِ)

کنایه از خاموشی است. (برهان) (آنندراج). کنایه از مردم خاموش. (لغت محلی شوشتر، نسخۀ خطی). سکوت و خاموشی. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

دل ریزه

(دِ زَ / زِ)

ریزه دل. دل خرد و ناچیز و ناقص. دل که استعداد کسب عوالم روحانی ندارد. (از فرهنگ لغات و تعبیرات مثنوی) :
این چنین دل ریزه ها را دل مگو
سبزوار اندر ابوبکری مجو.
مولوی

لغت نامه دهخدا

دل ریسه

(دِ سَ / سِ)

در تداول، دل غشه. ضعف گرفتن دل و سست شدن دست و پا بر اثر غلبۀ ضعف و گرسنگی و مانند آن. (فرهنگ لغات عامیانه)

لغت نامه دهخدا

ده زیره

(دِهْ رَ)

دهی است از دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان کاشان. واقع در 39هزارگزی جنوب خاوری کاشان. دارای 460 تن سکنه است. آب آن از قنات تأمین می شود. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3)

لغت نامه دهخدا

دل بحره

(دُ بَ رَ)

دهی است از دهستان ایل تیمور، بخش حومه شهرستان مهاباد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4)

لغت نامه دهخدا

دل خر

(زَ کَ دَ / دِ)

دل خرنده. خرندۀ دل. خریدار دل. طالب دل:
تو دل خر باش تامن جان فروشم
تو ساقی باش تا من باده نوشم.
نظامی

لغت نامه دهخدا